Als grote voorstander van een verdere digitalisering van de overheid, rolt de Vlaamse overheid nu ook haar Vastgoedinformatieplatform (VIP) uit voor het brede publiek. Zo trad op 1 januari 2024 het Vlaamse Decreet over het Vastgoedinformatieplatform in werking, waarmee de Vlaamse overheid als ambitieus doel heeft een vlotte en efficiënte uitwisseling van vastgoedinformatie mogelijk te maken.

Hiermee komt de Vlaamse overheid tegemoet aan een groeiende noodzaak in de praktijk voor efficiënte uitwisseling van vastgoedinformatie. Informatie is immers essentieel bij elke verkoop. Gelet op het belang van een vastgoedtransactie beschermt de wetgever kopers bovendien uitdrukkelijk door bepaalde informatie verplicht te maken bij overdracht van vastgoed, i.e. hypothecair getuigschrift, kadastraal uittreksel, stedenbouwkundige inlichtingen etc. Ook doelstellingen van algemeen belang kunnen meespelen om het scharniermoment van een overdracht bij uitstek aan te wenden om bepaalde informatie te bekomen, i.e. bodemattesten en asbestattesten. Daarnaast doen dilligente kopers er uiteraard ook goed aan om bij zowel asset deals als share deals ook de niet-verplichte vastgoedinformatie op te vragen bij de verkoper.

Als verkoper was het echter tot voor kort geen sinecure om al deze informatie te bekomen. Zo diende de verkoper op een weinig efficiënte wijze, al dan niet via een tussenpersoon zoals de notaris, inlichtingen te bekomen bij verschillende administraties en loketten op de verschillende bestuursniveaus om zo het totaalpakket aan informatie aan de koper te kunnen bezorgen.

Het VIP beoogt vastgoedinformatie geïntegreerd en uniform te ontsluiten en uit te wisselen, wat de efficiëntie en doorlooptijd van aanvragen voor vastgoedinformatie ook zou moeten versnellen. Het platform werkt aan de hand van een productcatalogus, die ontwikkeld en beheerd wordt door het Vlaams Datanutsbedrijf en die per product een overzicht biedt van de beschikbare informatie die men hiermee ter beschikking zal stellen. Een eerste product in die reeks is ‘Vastgoedinlichtingen voor overdracht’, waarbij betrouwbare vastgoedinformatie over een perceel snel verzameld wordt.

In oktober 2022 ging het VIP al van start voor notarissen en vastgoedmakelaars. Sinds die datum begonnen meer en meer steden en gemeenten aanvragen te behandelen via dit nieuwe systeem. Vanaf de inwerkingtreding van het Decreet over het Vastgoedinformatieplatform op 1 januari 2024 zullen alle aanvragen ’Vastgoedinlichtingen voor overdracht’ in Vlaanderen verplicht via het platform verlopen. Vanaf dan zullen ook burgers en andere aanvragers terecht kunnen op het platform.

Ook biedt het decreet de mogelijkheid aan de Vlaamse regering om per product te bepalen wanneer de aanleverende entiteiten verplicht zijn om het VIP te gebruiken om vastgoedinformatie te ontsluiten. Dit zal de implementatie van het VIP in de praktijk vanzelfsprekend bespoedigen.

Aanvragen zullen echter niet kosteloos gebeuren. Het decreet voorziet in twee vormen van kosten die gepaard gaan met een aanvraag via het VIP:

• Een platformretributie die het Vlaams Datanutsbedrijf toekomt voor de verdere exploitatie van het VIP. Voor het eerste product ‘Vastgoedinlichtingen voor overdracht’ bedraagt deze voorlopig maximaal 36,50 EUR excl. BTW per perceel, met een maximum van 10 keer de platformvergoeding;
• Een bronretributie die de aanleverende entiteit toekomt. Deze wordt voor de lokale besturen autonoom bepaald door de gemeente. Voor het eerste product ‘Vastgoedinlichtingen voor overdracht’ ligt deze volgens de beschikbare informatie tussen 20 EUR en 294 EUR excl. BTW per perceel, met mogelijke uitzonderingen voor aangrenzende percelen.

Voor zover de Vlaame overheid haar ambitieuze doelstellingen zal waarmaken met de implementatie en verdere uitbouw van het VIP, lijkt het platform voor de praktijk alleszins een welgekomen oplossing om de versnippering van vastgoedinformatie en de daarmee gepaarde lange doorlooptijden te verbeteren.

Indien u meer informatie wenst over dit onderwerp, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen.